RBI Shifts 100 Tonnes of Gold from UK: ఇంగ్లాండ్‌ నుంచి భారత్‌కు లక్ష కిలోల బంగారం తరలింపు ఎందుకు జరిగిందో తెలుసా? ఇంత మొత్తం పసిడిని ఎక్కడ స్టోర్ చేస్తారంటే..

రిజర్వ్ బ్యాంక్ ఆఫ్ ఇండియా (RBI) UK నుండి 100 టన్నులు అంటే లక్ష కిలోల బంగారాన్ని దేశంలోని దాని వాల్ట్‌లకు తరలించింది. ఈ ఏడాది నిర్ణయాలతో మరింత బంగారాన్ని తిరిగి తీసుకొచ్చే అవకాశం ఉందని అధికార వర్గాలు తెలిపాయి. 1991 తర్వాత దేశంలో ఉంచిన స్టాక్‌లో విలువైన బంగారాన్ని చేర్చడం ఇదే తొలిసారి.ఆర్‌బిఐ యొక్క సగానికి పైగా బంగారు నిల్వలు విదేశాలలో బ్యాంక్ ఆఫ్ ఇంగ్లండ్ మరియు బ్యాంక్ ఆఫ్ ఇంటర్నేషనల్ సెటిల్‌మెంట్‌ల వద్ద సురక్షితమైన కస్టడీలో ఉన్నాయి మరియు అందులో దాదాపు మూడింట ఒక వంతు దేశీయంగా నిల్వ చేయబడ్డాయి.

బ్యాంక్ ఆఫ్ ఇంగ్లండ్‌కు చెల్లించే నిల్వ ఖర్చులను ఆర్‌బిఐ ఆదా చేయడంలో కూడా ఈ చర్య సహాయపడుతుంది. ఆర్‌బిఐ విడుదల చేసిన వార్షిక డేటా ప్రకారం, మార్చి 31, 2024 నాటికి విదేశీ మారకద్రవ్య నిల్వలలో భాగంగా సెంట్రల్ హోల్డ్ 822.10 టన్నుల విలువైన బంగారాన్ని కలిగి ఉంది, ఇది గత ఏడాది ఇదే కాలంలో 794.63 టన్నులుగా ఉంది.

1991లో నాటి చంద్ర శేఖర్ ప్రభుత్వం చెల్లింపుల సంక్షోభాన్ని పరిష్కరించడానికి విలువైన బంగారాన్ని తాకట్టు పెట్టింది. జూలై 4, 18, 1991 మధ్య, RBI 46.91 టన్నుల బంగారాన్ని బ్యాంక్ ఆఫ్ ఇంగ్లండ్, బ్యాంక్ ఆఫ్ జపాన్‌తో 400 మిలియన్ల డాలర్లను సమీకరించడానికి తాకట్టు పెట్టింది. సెంట్రల్ బ్యాంక్ సుమారు 15 సంవత్సరాల క్రితం అంతర్జాతీయ ద్రవ్య నిధి (IMF) నుండి 200 టన్నుల బంగారాన్ని కొనుగోలు చేసింది.ఆర్థిక సంక్షోభం కారణంగా భారత్‌ పెద్దఎత్తున పసిడి నిల్వలను తనఖా పెట్టాల్సివచ్చింది. అంచ‌నాల‌ను మించి భారత జీడీపీ 8.2 శాతం వృద్ధి న‌మోదు, ఇదే జోరు కొనసాగితే 5 ట్రిలియన్ డాలర్లకు భారత ఆర్థిక వ్యవస్థ

2009లో యుపిఎ ప్రభుత్వ హయాంలో, మన్మోహన్ సింగ్ ప్రధానిగా ఉన్న సమయంలో, భారతదేశం తన ఆస్తులను విస్తరించడానికి  6.7 బిలియన్ల డాలర్ల విలువైన 200 టన్నుల బంగారాన్ని కొనుగోలు చేసింది. గత కొన్నేళ్లుగా, రిజర్వ్ బ్యాంక్ కొనుగోళ్ల ద్వారా బంగారం నిల్వల్లో స్థిరమైన వృద్ధి చోటు చేసుకుంది.

ద్రవ్యోల్బణం, విదేశీ కరెన్సీ నష్టాలకు వ్యతిరేకంగా ఒక హెడ్జ్‌గా దాని విదేశీ కరెన్సీ ఆస్తుల స్థావరాన్ని వైవిధ్యపరచడం ప్రధానంగా బంగారాన్ని నిల్వలలో ఉంచడం అనే సెంట్రల్ బ్యాంక్ యొక్క లక్ష్యం. ఆర్‌బిఐ డిసెంబర్ 2017 నుండి మార్కెట్ నుండి క్రమం తప్పకుండా బంగారాన్ని పోగుచేయడం ప్రారంభించింది. దేశం యొక్క మొత్తం విదేశీ మారక ద్రవ్య నిల్వలలో బంగారం వాటా డిసెంబర్ 2023 చివరి నాటికి 7.75 శాతం నుండి ఏప్రిల్ 2024 చివరి నాటికి దాదాపు 8.7 శాతానికి పెరిగింది.

దేశంలో, ముంబైలోని మింట్ రోడ్‌తో పాటు నాగ్‌పూర్‌లోని ఆర్‌బిఐ భవనంలోని ఖజానాలలో బంగారం నిల్వ చేయబడుతుంది. వరల్డ్ గోల్డ్ కౌన్సిల్ నివేదిక ప్రకారం, గ్లోబల్ సెంట్రల్ బ్యాంకులు ఇప్పటివరకు తవ్విన మొత్తం బంగారంలో దాదాపు 17 శాతం కలిగి ఉన్నాయి, 2023 సంవత్సరాంతానికి 36,699 మెట్రిక్ టన్నుల (MT) నిల్వలు ఉన్నాయి. అవి గత 14 సంవత్సరాలలో అత్యధిక మెజారిటీని సంపాదించాయి.

చాలా దేశాల కేంద్ర బ్యాంకులు బ్యాంక్ ఆఫ్‌ ఇంగ్లండ్‌లో తమ బంగారాన్ని నిల్వ చేస్తుంటాయి. అదే బాటలో భారత్‌ సైతం అక్కడి డిపాజిటరీల్లో పెద్దఎత్తున పసిడిని నిల్వ చేస్తూ వచ్చింది.2024 మార్చి ముగిసేనాటికి ఆర్‌బీఐ (RBI) వద్ద 822.1 టన్నుల బంగారం ఉంది. దీంట్లో 413.8 టన్నులు ఇతర దేశాల్లో నిల్వ చేసి ఉంచింది. ఇటీవల కొన్నేళ్లుగా వరుసగా కొనుగోలు చేస్తూ వచ్చిన కేంద్ర బ్యాంకు గత ఏడాది 27.5 టన్నుల పసిడిని కొత్తగా నిల్వల్లో చేర్చింది.  ఈ ఏడాది కొనుగోళ్ల జోరు మరింత పెరిగింది. జనవరి- ఏప్రిల్‌ వ్యవధిలోనే 2023 మొత్తం కంటే ఒకటిన్నర రెట్లు అధిక బంగారం కొనుగోలు చేయడం గమనార్హం.

రవాణా, భద్రత విషయాలను పరిగణనలోకి తీసుకుంటే 100 టన్నుల బంగారాన్ని భారత్‌కు తరలించడం మామూలు విషయం కాదు. దీనివెనక కొన్ని నెలల కసరత్తు అవసరం. ఆర్‌బీఐ, ఆర్థికశాఖ సహా వివిధ ప్రభుత్వ శాఖలు, స్థానిక యంత్రాంగం మధ్య సమగ్ర సమన్వయం ఉండాలి. ఈ బంగారాన్ని భారత్‌కు తీసుకొచ్చేందుకు తొలుత ఆర్థికశాఖ నుంచి ఆర్‌బీఐ కస్టమ్స్‌ సుంకం మినహాయింపు తీసుకుంది. సాధారణంగా అన్ని దిగుమతులపై వర్తించే ఐజీఎస్టీ మాత్రం తప్పలేదు. తద్వారా వచ్చే ఆదాయాన్ని రాష్ట్ర ప్రభుత్వాలతో కూడా పంచుకోవాల్సి ఉండటమే దీనికి కారణం.

ఇంత పెద్ద మొత్తంలో బంగారాన్ని భారత్‌కు తరలించేందుకు ప్రత్యేక విమానాన్ని ఉపయోగించారు. పటిష్ఠ భద్రతా ఏర్పాట్లు చేశారు. తాజా తరలింపుతో ఆర్‌బీఐ నిర్వహణ వ్యయాలు స్వల్ప స్థాయిలో తగ్గుతాయి. ఇప్పటి వరకు బంగారం నిల్వ చేసినందుకు బ్యాంక్‌ ఆఫ్ ఇంగ్లాండ్‌కు చెల్లిస్తూ వచ్చిన రుసుము ఇకపై చెల్లించనక్కరలేదు.