One Nation One Election: వన్ నేషన్ వన్ ఎలక్షన్ అంటే ఏమిటి, కేంద్ర ప్రభుత్వం జమిలీ ఎన్నికలపై ఎందుకు అంత ఆసక్తి చూపుతోంది..
నవంబరు-డిసెంబర్‌లో ఐదు రాష్ట్రాల్లో అసెంబ్లీ ఎన్నికలు జరగనుండగా, ఆ తర్వాత వచ్చే ఏడాది మే-జూన్‌లో లోక్‌సభ ఎన్నికలు జరగనున్నాయి.
New Delhi, Sep 1: "ఒక దేశం, ఒకే ఎన్నికలు" అనే అవకాశాలను అన్వేషించడానికి మాజీ రాష్ట్రపతి రామ్ నాథ్ కోవింద్ నేతృత్వంలో ప్రభుత్వం ఒక కమిటీని ఏర్పాటు చేసింది . నవంబరు-డిసెంబర్‌లో ఐదు రాష్ట్రాల్లో అసెంబ్లీ ఎన్నికలు జరగనుండగా, ఆ తర్వాత వచ్చే ఏడాది మే-జూన్‌లో లోక్‌సభ ఎన్నికలు జరగనున్నాయి. అయితే, ప్రభుత్వం యొక్క ఇటీవలి ఎత్తుగడలు.. సార్వత్రిక ఎన్నికలు, లోక్‌సభ పోటీ తర్వాత, దానితో పాటు షెడ్యూల్ చేయబడిన కొన్ని రాష్ట్రాల ఎన్నికలను ముందుకు తీసుకెళ్లే అవకాశాన్ని తెరిచాయి.
నివేదికల ప్రకారం, ప్రతిపక్షాల సమావేశం నుండి ప్రజల దృష్టిని మళ్లించడానికి ముంబైలో జరిగిన ఇండియన్ నేషనల్ డెవలప్‌మెంటల్ ఇన్‌క్లూజివ్ అలయన్స్ (ఇండియా) కూటమి యొక్క మూడవ సమావేశానికి మోడీ ప్రభుత్వం చేసిన ప్రకటన సమానంగా ఉంది. 28 రాజకీయ పార్టీలకు చెందిన 63 మంది ప్రతినిధులు ఈ సమావేశంలో పాల్గొంటున్నారు. 2024 ఎన్నికల్లో ఎన్డీయేను ఢీకొట్టేందుకు కూటమిగా ఏర్పడింది.
సెప్టెంబరు 18-22 వరకు పార్లమెంట్ ప్రత్యేక సమావేశాలను నిర్వహించాలని కేంద్రం ఆశ్చర్యకరంగా ప్రకటించినప్పటి నుండి, రాజకీయ పండితులు, నిపుణులు బహుశా అలాంటి చర్యకు ప్రభుత్వాన్ని ప్రేరేపించి ఉండవచ్చు అనే విషయాలను సేకరించడంలో నిమగ్నమై ఉన్నారు. ప్రత్యేక సెషన్‌లో ప్రభుత్వం 'ఒక దేశం, ఒకే ఎన్నికల'ను పార్లమెంటులో నెట్టివేసే అవకాశం ఉందని సంచలనం అయితే, అధికార కూటమికి చెందిన మంత్రులు, నాయకులు దీనిపై పెదవి విప్పారు.
కొద్దిమంది నిపుణుల అభిప్రాయం ప్రకారం, మధ్యప్రదేశ్, ఛత్తీస్‌గఢ్, రాజస్థాన్, ఇతర రాష్ట్రాలలో రాబోయే అసెంబ్లీ ఎన్నికలు ప్రభుత్వ ఆకస్మిక చర్యకు కారణం కావచ్చు. అసెంబ్లీ ఫలితాలు బీజేపీకి అనుకూలంగా రాకపోతే ప్రభుత్వం లోక్‌సభ ఎన్నికలకు కూడా వెళ్లే అవకాశం ఉంది.
కాగా జమిలి ఎన్నికలపై కేంద్రం కీలక ప్రకటన వెలువరించింది. ఒకే దేశం-ఒకే ఎన్నిక అంశంపై కమిటీని నియమించింది. మాజీ రాష్ట్రపతి రామ్‌నాథ్ కోవింద్ నేతృత్వంలోని 16 మందితో కూడిన ఈ కమిటీ జమిలి ఎన్నికల సాధ్యాసాధ్యాలను పరిశీలించి రిపోర్టును సమర్పించనుంది. సెప్టెంబర్ 18 నుంచి 22 వరకు పార్లమెంట్ ప్రత్యేక సమావేశాలు నిర్వహించనున్నట్లు ప్రకటించిన వెంటనే కేంద్రం ఈ కమిటీని నియమించింది. వన్ నేషన్, వన్ ఎలక్షన్ ద్వారా లోక్‌సభ ఎన్నికలు, రాష్ట్రాల అసెంబ్లీలకు ఒకేసారి ఎన్నికలు నిర్వహించాలనే ఆలోచనలో కేంద్రం ఉన్నట్టు తెలుస్తోంది.
2018లో పార్లమెంటును ఉద్దేశించి మాట్లాడుతూ, "తరచూ ఎన్నికలు మానవ వనరులపై భారీ భారాన్ని మోపడమే కాకుండా మోడల్ ప్రవర్తనా నియమావళిని ప్రకటించడం వల్ల అభివృద్ధి ప్రక్రియకు ఆటంకం కలిగిస్తాయని అన్నారు.ప్రధాని మోదీలాగే, ఆయన కూడా నిరంతర చర్చకు పిలుపునిచ్చారు. ఈ అంశంపై అన్ని రాజకీయ పార్టీలు ఏకాభిప్రాయానికి వస్తాయని ఆశాభావం వ్యక్తం చేశారు.
2014లో అధికారంలోకి వచ్చినప్పటి నుండి, ప్రధానమంత్రి నరేంద్ర మోడీ ఏకకాల ఎన్నికల ఆలోచనకు బలమైన వోటరుగా ఉన్నారు, ఇందులో స్థానిక సంస్థలతో సహా, దాదాపు నిరంతర ఎన్నికల చక్రం కారణంగా ఆర్థిక భారం, పోలింగ్ సమయంలో అభివృద్ధి పనులకు ఆటంకం ఏర్పడింది. 2017లో రాష్ట్రపతి అయిన తర్వాత కోవింద్ కూడా మోడీ అభిప్రాయాన్ని స్వాగతిస్తూ ఈ ఆలోచనకు తన మద్దతును తెలిపారు.
1967 వరకు భారతదేశంలో ఏకకాలంలో ఎన్నికలు నిర్వహించడం ఆనవాయితీగా ఉండేది. నాలుగు సార్వత్రిక ఎన్నికలు ఈ విధంగానే జరిగాయి. 1968-69లో కొన్ని రాష్ట్రాల అసెంబ్లీలు ముందస్తుగా రద్దు చేయబడిన తర్వాత ఈ పద్ధతి ఆగిపోయింది. లోక్‌సభ కూడా మొదటిసారిగా 1971లో షెడ్యూల్ కంటే ఒక సంవత్సరం ముందుగా రద్దు చేయబడింది. ఆ తర్వాత మధ్యంతర ఎన్నికలు నిర్వహించారు.