Supreme Court. (Photo Credits: Wikimedia Commons

SC On Termination Of Ex-Military Nurse On Ground Of Marriage: వివాహ కారణంతో ఒక మహిళా నర్సింగ్‌ అధికారిని మిలటరీ నర్సింగ్‌ సర్వీస్‌ నుంచి తొలగించిన కేసులో సుప్రీం కోర్టు దానిని ' లింగ వివక్ష, అసమానతలకు సంబంధించిన ముతక కేసు'గా (SC On Gender Discrimination And Inequality) పేర్కొంది . న్యాయమూర్తులు సంజీవ్ ఖన్నా, దీపాంకర్ దత్తాలతో కూడిన డివిజన్ బెంచ్.. వారి వివాహం కారణంగా మహిళా అధికారులను తొలగించే నిబంధనలను రాజ్యాంగ విరుద్ధమని పునరుద్ఘాటించింది.

అలాంటి పితృస్వామ్య పాలనను అంగీకరించడం మానవ గౌరవాన్ని, వివక్ష రహిత హక్కును, న్యాయమైన ప్రవర్తనను దెబ్బతీస్తుంది. లింగ-ఆధారిత పక్షపాతంపై ఆధారపడిన చట్టాలు, నిబంధనలు రాజ్యాంగబద్ధంగా అనుమతించబడవు. మహిళా ఉద్యోగుల వివాహాలు, వారి గృహ ప్రమేయాన్ని వికలాంగులకు కారణం చేసే నిబంధనలు రాజ్యాంగ విరుద్ధం అని కోర్టు తన ఉత్తర్వుల్లో నమోదు చేసింది.

హౌస్‌వైఫ్‌ సేవలపై సుప్రీంకోర్టు కీలక వ్యాఖ్యలు, రోజు వారీ కూలీ స్థాయిలో గృహిణి ఆదాయాన్ని ఎలా లెక్కిస్తారని అభ్యంతరం

పిటిషనర్ మిలటరీ నర్సింగ్ సర్వీసెస్‌కు ఎంపికై ఢిల్లీలోని ఆర్మీ హాస్పిటల్‌లో ట్రైనీగా చేరిన సందర్భం ఇది. ఆమెకు MNSలో లెఫ్టినెంట్ స్థాయి హోదాకి కమిషన్ మంజూరు చేయబడింది. తత్ఫలితంగా, ఆమె ఆర్మీ అధికారి మేజర్ వినోద్ రాఘవన్‌తో వివాహం చేసుకుంది. అయితే, ఆమె లెఫ్టినెంట్ (లెఫ్టినెంట్) హోదాలో పనిచేస్తున్నప్పుడు ఆర్మీ నుండి ఎటువంటి సమాచారం ఇవ్వకుండా తొలగించింది. సంబంధిత ఆర్డర్ ఎలాంటి షోకాజ్ నోటీసు లేదా వినికిడి అవకాశం లేదా ఆమె వాదనను సమర్థించే అవకాశం లేకుండా ఆమె సేవలను రద్దు చేసింది. అంతే కాకుండా పెళ్లి కార‌ణంగా ఆమెను విడుద‌ల చేశార‌ని కూడా ఆర్డ‌ర్‌లో చూపించారు.

గృహహింస చట్టం కింద పెళ్లికాని కూతుళ్లు తల్లిదండ్రుల నుంచి మెయింటెనెన్స్ పొందే హక్కు ఉంది, అలహాబాద్ హైకోర్టు కీలక తీర్పు ఇదిగో..

ప్రారంభంలో, ఈ విషయం లక్నోలోని సాయుధ బలగాల ట్రిబ్యునల్‌కు వెళ్లింది, ఇది ఇంప్యుగ్డ్ ఆర్డర్‌ను పక్కన పెట్టింది. అన్ని పర్యవసాన ప్రయోజనాలను, తిరిగి వేతనాలను కూడా మంజూరు చేసింది. ట్రిబ్యునల్ ఆమె సేవలను పునరుద్ధరించడానికి కూడా అనుమతి ఇచ్చింది. ఈ నేపథ్యంలో యూనియన్ సుప్రీంకోర్టును ఆశ్రయించింది.ఈ కేసు విచారణలో ఈ నియమాలు మహిళలకు మాత్రమే వర్తిస్తాయని కోర్టు పేర్కొంది. వాటిని 'వ్యక్తంగా ఏకపక్షంగా' (Terminating Women Officer On Ground Of Marriage ) పేర్కొంది. 1977లోని ఆర్మీ ఇన్‌స్ట్రక్షన్ నెం. 61 ఉపసంహరించబడిందని కూడా కోర్టు గమనించింది.

ఈ నియమం, ఆమోదించబడినది, మహిళా నర్సింగ్ అధికారులకు మాత్రమే వర్తిస్తుంది. స్త్రీ వివాహం చేసుకున్నందున ఉద్యోగాన్ని రద్దు చేయడం అనేది లింగ వివక్ష, అసమానత యొక్క ముతక కేసు కాబట్టి, ఇటువంటి నియమం స్పష్టంగా ఏకపక్షంగా ఉంది . ”అని కోర్టు పేర్కొంది. ప్రతివాది ఒక ప్రైవేట్ సంస్థలో నర్సుగా పనిచేసిన వాస్తవాన్ని పరిగణనలోకి తీసుకున్న కోర్టు, పునరుద్ధరణ కోసం ట్రిబ్యునల్ ఉత్తర్వులను సవరించింది. పిటిషనర్‌కు రూ.60,00,000 పరిహారం (Pay Rs 60 Lakh Compensation To Ex-Military Nurse) చెల్లించాలని యూనియన్‌ను కోర్టు ఆదేశించింది. దీనిని నిర్దేశిస్తూ, అన్ని క్లెయిమ్‌ల పూర్తి, తుది పరిష్కారంలో ఇది ఉంటుందని కోర్టు స్పష్టం చేసింది.

ప్రస్తుత కేసు వాస్తవాలు, పరిస్థితులను దృష్టిలో ఉంచుకుని, మేము అప్పీలుదారు(లు) ప్రతివాదికి రూ.60,00,000/- (అరవై లక్షలు ) పరిహారం చెల్లించమని ఆదేశిస్తున్నాము. తీర్పు వెలువడిన తేదీ నుండి ఎనిమిది వారాల వ్యవధిలో ఈ ఆర్డర్ కాపీ వారికి అందించబడుతుంది/అందుబాటులో ఉంచబడుతుంది. ఎనిమిది వారాల వ్యవధిలో చెల్లింపు చేయని పక్షంలో, అప్పీలుదారు (లు) ఈ ఆర్డర్ తేదీ నుండి చెల్లింపు చేసే వరకు సంవత్సరానికి 12 శాతం చొప్పున వడ్డీని చెల్లిస్తారని కోర్టు ఆర్డర్ పేర్కొంది.