దేశ రాజధాని ఢిల్లీలో వాయు కాలుష్యం రోజురోజుకు తీవ్రస్థాయికి చేరుతోంది. గాలి నాణ్యత సూచిక (Air Quality Index - AQI) ప్రమాదకర స్థాయిలో నమోదవుతుండటంతో ప్రజలు తీవ్ర ఇబ్బందులు పడుతున్నారు. గత వారం రోజులుగా ఢిల్లీలో AQI 400కు పైగానే నమోదవుతుండటం ఆందోళన కలిగిస్తోంది. ఇది “తీవ్ర కాలుష్యం” (Severe Pollution) కేటగిరీకి చెందుతుంది. దీని ప్రభావంతో రాజధానిలో చిన్నపిల్లలు, వృద్ధులు, శ్వాసకోశ వ్యాధులతో బాధపడుతున్నవారికి ఆరోగ్య సమస్యలు మరింతగా పెరిగాయి.
ఈ పరిస్థితిపై దేశ అత్యున్నత న్యాయస్థానం సుప్రీంకోర్టు (Supreme Court) తీవ్ర ఆందోళన వ్యక్తం చేసింది. ఢిల్లీలో వాయు కాలుష్యం ప్రమాదకర స్థాయిలో ఉందని, గాలి నాణ్యత అంతకంతకూ క్షీణిస్తోందని వ్యాఖ్యానించింది. ముఖ్యంగా ఇంతటి కాలుష్యానికి మాస్క్లు కూడా సరిపోవని సుప్రీం కోర్ట్ స్పష్టంగా పేర్కొంది. వాతావరణ పరిస్థితులు మరింత దిగజారిపోతున్న నేపథ్యంలో, ప్రజల ఆరోగ్యాన్ని కాపాడటానికి తక్షణ చర్యలు అవసరమని న్యాయస్థానం హెచ్చరించింది.
వాయు కాలుష్యం కారణంగా కోర్టు కార్యకలాపాలు కూడా ప్రభావితమవుతున్నాయని న్యాయమూర్తులు తెలిపారు. ఈ సందర్భంలో జస్టిస్ పీఎస్ నరసింహ సీనియర్ న్యాయవాదులను ఉద్దేశించి కీలక వ్యాఖ్యలు చేశారు. “మీకు వర్చువల్గా విచారణకు హాజరయ్యే సౌకర్యం ఉంది. అయినా మీరు భౌతికంగా కోర్టుకు ఎందుకు వస్తున్నారు? ఈ కాలుష్యం తీవ్ర నష్టాన్ని కలిగిస్తుంది, కాబట్టి వర్చువల్ ఆప్షన్ను సద్వినియోగం చేసుకోండి” అని ఆయన సూచించారు. ఆయన ఈ అంశంపై ప్రధాన న్యాయమూర్తితో చర్చిస్తామని కూడా వెల్లడించారు.
సుప్రీం కోర్టు చేసిన ఈ వ్యాఖ్యలు దేశవ్యాప్తంగా చర్చనీయాంశంగా మారాయి. ఢిల్లీ వాయు కాలుష్యం సమస్య కొత్తది కాదు కానీ, ఈసారి తీవ్రత మరింత అధికమైందని నిపుణులు అంటున్నారు. రైతులు పంట అవశేషాలను దహనం చేయడం (stubble burning), వాహనాల ఉద్గారాలు, పరిశ్రమల కాలుష్య ఉద్గారాలు, నిర్మాణ స్థలాల ధూళి—all కలిపి వాతావరణాన్ని దుష్ప్రభావితం చేస్తున్నాయని పర్యావరణ నిపుణులు చెబుతున్నారు.
సుప్రీం కోర్టు సూచనలతో పాటు, ఢిల్లీ ప్రభుత్వం కూడా పలు చర్యలను చేపట్టింది. పాఠశాలలకు తాత్కాలిక సెలవులు ప్రకటించడం, వాహనాలపై ‘ఆడ్-ఈవెన్’ నిబంధనలను పునరుద్ధరించే ఆలోచన, నిర్మాణ పనులపై తాత్కాలిక నిషేధం వంటి చర్యలను పరిశీలిస్తోంది. ప్రజలు అవసరం లేకుండా బయటకు వెళ్లకుండా ఉండాలని, బయటికి వెళ్లినపుడు ఎన్-95 మాస్క్లు ఉపయోగించాలని వైద్య నిపుణులు సూచిస్తున్నారు. దేశ రాజధాని మళ్ళీ గ్యాస్ ఛాంబర్ గా మారిందని సామాజిక మాధ్యమాల్లో వ్యాఖ్యలు వెల్లువెత్తుతున్నాయి.